Wykorzystanie JAWS do pracy z MS Word 2016, cz. 10
Program Word zawiera wiele wbudowanych funkcji, które ułatwiają osobom o różnym stopniu niepełnosprawności odczytywanie i tworzenie dokumentów. Program Word udostępnia
również funkcję Sprawdzanie ułatwień dostępu, umożliwiającą wyszukiwanie
elementów, które mogą powodować problemy dla osób niepełnosprawnych, (opiszemy ją w kolejnych częściach).
** najważniejsze wskazówki dotyczące tworzenia dokumentów programu Word z ułatwieniami dostępu
- Dołączanie tekstu alternatywnego do wszystkich elementów wizualnych i tabel.
Zawartość wizualna obejmuje obrazy, obiekty clipart, grafiki SmartArt, kształty, grupy, wykresy, obiekty osadzone, pismo odręczne i klipy wideo.
Tekst alternatywny ułatwia osobom, które nie widzą ekranu, zrozumienie
znaczenia obrazów i innych elementów wizualnych.
Unikaj przekazywania istotnych informacji jedynie za pomocą tekstu na obrazach. Jeśli musisz użyć obrazu zawierającego tekst, powtórz ten tekst
w obrębie dokumentu. W tekście alternatywnym zwięźle opisz dany obraz, a
także wspomnij o występującym na nim tekście i jego przeznaczeniu.
**Dodawanie zrozumiałych tekstów hiperlinków i etykietek ekranowych.
Aby określić, czy tekst hiperlinku sam w sobie stanowi zrozumiały opis i dostarcza czytelnikom dokładnych informacji na temat elementu docelowego,
przejrzyj pobieżnie dokument.
Osoby korzystające z czytników zawartości ekranu czasami szybko zapoznają się z listą linków, na przykład wciskając skrót klawiaturowy JAWS, insert + f7.
Linki powinny przekazywać jasne, dokładne informacje na temat zawartości docelowej. Przykładowo zamiast użyć w linku tekstu
Kliknij tutaj, zamieść pełny tytuł strony docelowej.
Porada:
Ponadto możesz dodać etykietki ekranowe, wyświetlane po umieszczeniu kursora na tekście bądź obrazach zawierających hiperlink.
**Kolor nie powinien być jedynym środkiem przekazywania informacji.
Osoby niewidome, niedowidzące lub nierozróżniające kolorów mogą nie zrozumieć znaczenia poszczególnych kolorów.
** Stosuj duży kontrast tekstu i kolorów tła.
**Stosowanie wbudowanych nagłówków i stylów.
Aby znaleźć nagłówki, które nie są logicznie uporządkowane, użyj funkcji Sprawdzanie ułatwień dostępu.
Aby zachować kolejność tabulacji i ułatwić czytnikom zawartości ekranu odczytanie dokumentów, umieść nagłówki w logicznej kolejności i użyj
wbudowanych narzędzi do formatowania w programie Word.
Na przykład uporządkuj nagłówki w określonej, logicznej kolejności. Stosuj
kolejno style Nagłówek 1, Nagłówek 2, a następnie Nagłówek 3, a nie
Nagłówek 3, Nagłówek 1, a następnie Nagłówek 2. Ponadto podziel zawarte w
dokumentach informacje na małe fragmenty. Najlepiej, jeśli pod każdym
nagłówkiem znajdzie się tylko kilka akapitów.
**Stosowanie prostej struktury tabel i określanie informacji o nagłówkach kolumn.
Aby mieć pewność, że tabele nie zawierają podzielonych lub scalonych komórek, zagnieżdżonych tabel ani całkowicie pustych wierszy bądź kolumn,
użyj narzędzia Sprawdzanie ułatwień dostępu.
Czytniki zawartości ekranu określają swoje położenie, zliczając komórki tabeli. Jeśli tabela jest zagnieżdżona w innej tabeli bądź jeśli komórki
są scalone lub podzielone, czytnik zawartości ekranu gubi się w obliczeniach i nie jest w stanie przekazać pomocnych informacji na temat tabeli.
Puste komórki w tabeli mogą także błędnie zasugerować osobie korzystającej z czytnika zawartości ekranu, że tabela nie ma już żadnej dodatkowej zawartości.
Ponadto przy użyciu informacji o nagłówkach czytniki zawartości ekranu identyfikują wiersze i kolumny.
**Poniższe procedury krótko przypominają sposób dodawania tekstu alternatywnego do elementów wizualnych i tabel w dokumentach programu Word.
Ważna porada:
Zalecamy umieszczanie tekstu tylko w polu opisu tekstu alternatywnego i pozostawianie pola tytułu niewypełnione.
Zapewni to optymalną pracę większości głównych czytników zawartości ekranu, w tym JAWS.
W przypadku zawartości audio i wideo, oprócz tekstu alternatywnego, należy dołączyć napisy dla osób niesłyszących i
niedosłyszących.
**Dodawanie tekstu alternatywnego do obrazów
Dodaj tekst alternatywny do obrazów, takich jak zdjęcia, obiekty clipart czy zrzuty ekranu, aby umożliwić czytnikom zawartości ekranu odczytanie opisu obrazu
dla osób, które tego obrazu nie widzą.
Ustaw fokus na obrazie, i wciśnij shift + f10, aby otworzyć menu kontekstowe aplikacji.
Wybierz pozycję Formatuj obraz > Układ i właściwości.
Wybierz pozycję Tekst alternatywny.
Wpisz opis, (zalecane), i tytuł , (niezalecane).
Porada : W pierwszym wierszu uwzględnij najważniejsze informacje i zadbaj o maksymalną zwięzłość opisu.
**Dodawanie tekstu alternatywnego do grafik SmartArt
Wybierz grafikę SmartArt i otwórz menu kontekstowe aplikacji, wciskając shift + f10.
Wybierz pozycję Formatuj obiekt > Opcje kształtu > Układ i właściwości.
Wybierz pozycję Tekst alternatywny.
Wpisz opis i tytuł.
**Dodawanie tekstu alternatywnego do kształtów
Dodaj tekst alternatywny do kształtów, również tych składających się na grafikę SmartArt.
Wybierz kształt i otwórz menu kontekstowe.
Wybierz polecenie Formatuj kształt.
W okienku po prawej stronie wybierz pozycję Układ i właściwości, a następnie pozycję Tekst alternatywny.
Wpisz opis i tytuł.
**Dodawanie tekstu alternatywnego do wykresów
Ustaw fokus na wykresie, i otwórz menu kontekstowe aplikacji.
Wybierz pozycję Formatuj obszar wykresu > Opcje wykresu > Układ i właściwości.
Wybierz pozycję Tekst alternatywny.
Wpisz opis i tytuł.
**Dodawanie tekstu alternatywnego do tabel
Ustaw fokus na tabeli, i otwórz menu kontekstowe aplikacji, wciskając shift + f10.
Wybierz pozycję Właściwości tabeli
Wybierz kartę Tekst alternatywny.
Wpisz opis i tytuł.
**Dodawanie tekstów hiperlinków i etykietek ekranowych
Zaznacz tekst, do którego chcesz dodać hiperlink, a następnie wciśnij shift + f10, aby otworzyć menu kontekstowe aplikacji.
Wybierz pozycję Hiperlink.
Zaznaczony tekst pojawi się w polu Tekst do wyświetlenia.
Jest to tekst hiperlinku.
W razie potrzeby zmień tekst hiperlinku.
W polu Adres wprowadź docelowy adres hiperlinku.
Wybierz przycisk Etykietka ekranowa i w polu Tekst etykietki ekranowej wpisz etykietkę ekranową.
Porada:
Jeśli tytuł docelowej strony hiperlinku stanowi dokładne podsumowanie zawartości strony, użyj go jako tekstu hiperlinku.
Na przykład ten poniższy tekst hiperlinku odpowiada tytułowi strony docelowej:
„”Szablony i motywy dla aplikacji Office Online””.
**Stosowanie wbudowanych stylów nagłówków
Zaznacz tekst nagłówka.
Na karcie Narzędzia główne w grupie Style wybierz styl nagłówka, na przykład
Nagłówek 1 lub Nagłówek 2.
Alternatywnie możesz wykorzystać skróty klawiaturowe Word:
ctrl + alt + 1, styl nagłówka poziomu jeden
ctrl + alt + 2, styl nagłówka poziomu dwa
ctrl + alt + 3, styl nagłówka poziomu 3.
**Stosowanie łatwo dostępnego koloru tekstu
Aby zapewnić prawidłowe wyświetlanie tekstu, użyj ustawienia Automatycznie dla kolorów czcionek. Zaznacz tekst, a następnie wybierz pozycję Narzędzia główne
> Kolor czcionki > Automatycznie.
Skorzystaj z narzędzia Analizator kontrastu kolorów, bezpłatnej aplikacji umożliwiającej analizę kolorów i kontrastu, która pozwala niemal natychmiast wyświetlać wyniki.
**Stosowanie łatwo dostępnego formatu tekstu
Dodaj podkreślenie do tekstu hiperlinku oznaczonego kolorami. Dzięki temu
osoby, które nie rozróżniają kolorów, będą wiedziały, że tekst zawiera link, nawet jeśli nie zobaczą koloru.
Dodaj kształty, jeśli użyto koloru w celu oznaczenia stanu. Na przykład dodaj
symbol znacznika wyboru , jeśli kolor zielony oznacza „sukces”, i duży znak X, jeśli kolor czerwony oznacza „porażkę”.
**Używanie odstępów w tekście
Zwiększ lub zmniejsz odstępy między zdaniami i akapitami.
Zaznacz tekst.
Wybierz kartę Narzędzia główne.
W prawym dolnym rogu grupy Akapit wybierz przycisk Więcej.
Zostanie otwarte okno dialogowe Akapit z wyświetloną kartą Wcięcia i odstępy.
W obszarze Odstępy wybierz odpowiednie opcje odstępów.
**Stosowanie nagłówków tabel
Ustaw kursor w dowolnym miejscu w tabeli.
Na karcie Narzędzia tabel, Projektowanie w grupie Opcje stylu tabeli zaznacz
pole wyboru Wiersz nagłówka.
Wpisz nagłówki kolumn.